Để duy trì cho con bú sữa mẹ từ 6 – 18 tháng (thậm chí 24 tháng tuổi) là một việc không dễ, đòi hỏi sự kiên trì và chịu khó của người mẹ vì dịch vụ “cung cấp sữa” của cơ thể người mẹ được vận hành theo cơ chế “xin – cho”. Hễ cơ thể mẹ vẫn còn nhận được tín hiệu “xin” sữa đều đặn thì sữa mẹ vẫn dồi dào. Và đương nhiên, chẳng có cỗ máy nào chịu vận hành trơn tru nếu cỗ máy đó không được bảo dưỡng định kỳ hoặc bị “vắt kiệt” sức lao động mà không có chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Do đó, nếu người mẹ ngủ không đủ giấc hoặc ăn uống thiếu chất, không đủ lượng, hay uống ít nước, lượng sữa sẽ giảm đáng kể.
1. Nên hút sữa mấy lần 1 ngày? Bao lâu một lần?
Hút sữa ngày mấy lần phụ thuộc vào lý do vì sao bạn hút sữa vì nếu bé chưa có khớp ngậm đúng vào những ngày đầu sau khi sinh, cần hút sữa với lịch giống như bé bú để kích thích sữa về sau sinh.
Mục tiêu số lần hút sữa mỗi ngày tối thiểu 8 lần. Hút sữa 2 tiếng/lần vào ban ngày và 4 tiếng/lần vào ban đêm để duy trì nguồn sữa mẹ.
Sau tuần sinh đầu, bạn có thể dùng máy hút sữa được khoảng 50ml – 80ml mỗi 2 - 3 giờ, cần phải tăng gấp đôi lượng này nếu bạn sinh đôi, gấp ba lần nếu sinh ba,... Sau khoảng một tháng, bạn sẽ cần khoảng 80 đến 110 ml mỗi 3 - 4 giờ, hoặc khoảng 700 đến 900 ml mỗi ngày.
Có thể mất một khoảng thời gian để đạt được mục tiêu này, nhưng hãy thoải mái. Khi bé được 6 tháng tuổi, bé sẽ cần khoảng 170 đến 220ml mỗi 4 - 6 giờ, khoảng 1.000ml đến 1.400ml mỗi ngày.
Cần phải kích thích thêm sữa mẹ nếu trẻ tăng cân chậm bằng cách vắt sữa bằng tay hoặc dùng máy hút sữa sau khi con bú để đảm bảo sữa mẹ được lấy hết ra ngoài, giúp kích thích sữa mẹ về nhiều hơn.
Nếu không có nhiều sữa, hãy thử hút sữa khoảng 1 tiếng sau khi cho con bú, lượng sữa hút ra có thể được sử dụng để cho con bú dặm thêm.
Chỉ nên hút sữa tối đa 15 – 20 phút một lần, đây là thời gian tối ưu để hút sữa mỗi lần, đủ để hút hết sữa, đồng thời giúp mẹ có cảm giác thoải mái.
Nếu hút lâu hơn sẽ làm mẹ bị mệt mỏi, đặc biệt sẽ có thể làm tổn thương có mô vú của mẹ, việc này có thể làm vú mẹ bị sưng, đau, dẫn đến ít sữa dần và mất sữa.
Ngoài ra, khi hút sữa cho con mẹ cần lưu ý một số điều sau:
- Ăn ngủ hợp lý
- Hạn chế stress
- Hút sữa đều đặn, hút cạn kiệt sữa
- Trước khi hút sữa 15′-20’ người mẹ nên uống 1 ly nước/sữa ấm để giúp sữa nhanh xuống
- Sau khi hút sữa xong, người mẹ nên bù nước bằng cách uống sữa hoặc uống canh
2. Sử dụng máy hút sữa đúng cách
Chuẩn bị nước ấm và khăn không bụi. Vệ sinh sạch sẽ 2 bầu vú và núm vú. Lau phễu để làm ẩm phễu giúp phễu chụp kín khít với ngực hơn. Khởi động máy, áp phễu vào ngực. Đầu tiên để máy ở nấc nhỏ đến khi sữa về thì tăng dần từ từ đến mức mạnh nhất mà đầu ti có thể chịu đựng được. Nên hút đều đặn 3 giờ/ lần. Có người sữa về chậm hoặc người mẹ hôm đó mệt thì 4-5′ sữa mới về. Người mẹ nên massage đầu ti (bằng cách vê nhẹ đầu ti) đến khi sữa bắt đầu về thì việc hút sữa sẽ nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Nếu dùng máy đơn và không có chức năng kích thích (máy hút sữa bằng tay chicco, máy điện đơn Ardo ...) thì hút mỗi bên 3-5′ cho đến khi hết sữa. Tay kia vân vê đầu ti bên kia trong quá trình hút mục đích để kích thích sữa về nhanh hơn. Sau khi một bên đã hết một đợt sữa, chuyển bên và thao tác như trên. Đổi qua đổi lại như vậy 3 lần để nhận được đủ sữa đầu và sữa cuối của cả 2 bầu vú. Ước chừng mỗi cữ hút khoảng 30-40p với máy đơn. Nếu dùng máy đôi có chức năng kích thích tiết sữa thì cứ khi nào bạn thấy sữa ngừng ra thì tắt máy khởi động lại hoặc nhấn vào nút hình giọt sữa để quay lại chức năng tự động kích thích ban đầu. Lớp sữa lần hút thứ 2 đặc, màu vàng hoặc trắng đục chứa nhiều chất béo giúp bé tăng cân.
3. Cách bảo quản sữa
Với trường hợp các mẹ phải đi làm sớm, kinh nghiệm và phương pháp trữ sữa vô cùng quan trọng. Mẹ có thể tận dụng bằng cách mang máy theo hút sữa theo nếu công ty có tủ lạnh hoặc mẹ mua túi giữ nhiệt và đá khô. Tối hôm trước mẹ bỏ đá khô trên ngăn đá để đá đông cứng lại, sáng hôm sau mẹ mang túi và đá theo, bỏ bình sữa vào. Tới chỗ làm mẹ có thể hút xong, nắp bình lại và bỏ vào túi giữ nhiệt, đá khô để bảo quản. Túi này có thể bảo quản sữa mẹ từ 8-10 tiếng đồng hồ.
Trữ sữa tại nhà và cấp đông thế nào để đúng cách và đảm bảo dưỡng chất:
- Trữ sữa ở đâu: Chúng ta chứa sữa mẹ trong bình sữa chuẩn bằng nhựa, bằng thủy tinh, hoặc bằng túi trữ sữa.
- Cách sắp xếp: Xếp thành hàng ngang, bình ngoài cùng bên trái là bình cũ nhất, bình ngoài cùng bên phải là mới nhất. Ghi chú từng bình ngày hút để bé dùng từ cũ tới mới.
- Sữa để ngăn mát nhiệt độ 4oC có thể để trong vòng 3 ngày và để phía bên trong tủ lạnh, không để ngoài cánh cửa
Chúng ta có thể bảo quản sữa mẹ bao lâu:
- 3-5 ngày trong ngăn mát tủ lạnh nhiệt độ 4oC.
- 1-3 tháng trong ngăn đá
-
3-6 tháng trong tủ đông (mặc dù có thể làm giảm mất lượng kháng thể trong sữa)
Rã đông sữa bằng cách tự nhiên: bỏ sữa xuống ngăn mát vào tối hôm trước đó. Sau đó lấy lượng vừa ăn cho con, hâm nóng sữa bằng cách đặt bình sữa vào ly nước ấm và cho trẻ bú. Sữa thừa mẹ có thể uống hoặc để vào ly nước mát cho bé bú trong vòng 2 giờ kế tiếp. Không nên làm đông lạnh sữa lần thứ hai. Tránh rã đông bằng lò vi sóng, vì lò vi sóng có thể làm hủy hoại đi các chất kháng thể chống nhiễm trùng trong sữa mẹ. Ngoài ra, lò vi sóng có thể tạo ra các “hạt nóng” có thể gây phỏng con bạn.
Lưu ý: Khi làm lạnh sữa, chất béo trong sữa sẽ tạo thành một lớp mỏng trên bề mặt. Khi làm ấm sữa, mẹ nên lắc đều để tái phân bố lại lớp chất béo này.
Nên kết hợp cho con bú trực tiếp sẽ kích thích sữa bài tiết nhiều hơn. Khi bé bú mẹ ngoài việc miệng ngậm vú, tay chân sờ người mẹ cũng sẽ tăng thêm tình cảm mẹ con.
Bình luận về bài viết